วันพุธที่ 18 พฤศจิกายน 2558 เวลา 18.00 น. พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา ทรงเป็นองค์ประธานในพิธีเปิดการประชุมนานาชาติ “ICAD 2” ว่าด้วยการพัฒนาทางเลือกเพื่อการแก้ไขปัญหายาเสพติดอย่างยั่งยืน โดยมีพลเอก ไพบูลย์ คุ้มฉายา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม พลเอก นิวัตร มีนะโยธิน ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงยุติธรรม พร้อมด้วยนางสุวณา สุวรรณจูฑะ ปลัดกระทรวงยุติธรรม นายชาญเชาว์ ไชยานุกิจ รองปลัดกระทรวงยุติธรรม นายณรงค์ รัตนานุกูล เลขาธิการคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด Mr. Jeremy Douglas, UNODC Regional Representative for Southeast Asia and the Pacific หม่อมราชวงศ์ดิศนัดดา ดิศกุล ประธานกรรมการมูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ พร้อมคณะผู้บริหารมูลนิธิฯ โดยมีนายบุญส่ง เตชะมณีสถิตย์ ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย เป็นผู้กล่าวต้อนรับ มีผู้เข้าร่วมงานกว่า 250 คน จาก 44 ประเทศ และ 16 องค์กรระหว่างประเทศทั่วโลกณ อุทยานศิลป วัฒนธรรมแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย
วันพฤหัสที่ 19 พฤศจิกายน 2558 พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา เสด็จทอดพระเนตรการดำเนินงานของศูนย์วิจัยและพัฒนาชาน้ำมันและพืชน้ำมัน ซึ่งเป็นศูนย์ที่จัดตั้งขึ้นตามพระราชดำริในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ดำเนินการโดยสำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนา ร่วมกับมูลนิธิแม่ฟ้าหลวง-โครงการพัฒนาดอยตุง (พื้นที่ทรงงาน) อันเนื่องมาจากพระราชดำริ เพื่อใช้เป็นโรงงานหีบน้ำมันจากเมล็ดชาและเป็นสถานีวิจัยและพัฒนาเกี่ยวกับพืชน้ำมันอื่นๆ เป็นโรงงานต้นแบบในการใช้ประโยชน์สูงสุดจากพื้นที่ทั้งหมด รวมถึงสามารถดำเนินงานได้อย่างต่อเนื่องเต็มประสิทธิภาพตลอดทั้งปี มีขั้นตอนที่สะอาด และคำนึงถึงระบบสิ่งแวดล้อมแบบธรรมชาติ รวมถึงมีระบบควบคุมการใช้พลังงาน และรูปแบบที่ทันสมัย สวยงาม ในขณะที่บริเวณด้านนอกได้รับการออกแบบให้เป็นส่วนพักผ่อนสาธารณะ เป็นทั้งจุดท่องเที่ยวที่สวยงาม และเป็นแหล่งให้ความรู้เกี่ยวกับพืชน้ำมัน โดยมีการจ้างงานประชาชนในพื้นที่ รวมทั้งให้ความรู้และฝึกฝนอาชีพ ซึ่งเป็นการสร้างรายได้ในระยะยาวอีกทางหนึ่ง โดยมีพลเอก ไพบูลย์ คุ้มฉายา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม คณะผู้บริหารกระทรวงยุติธรรม และคณะผู้บริหารสำนักงาน ป.ป.ส. ร่วมตามเสด็จฯ
ในขณะเดียวกัน พลเอก นิวัตร มีนะโยธิน ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงยุติธรรม พร้อมด้วยนายณรงค์ รัตนานุกูล เลขาธิการคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด ผู้บริหารจากมูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ เป็นหัวหน้าคณะ นำผู้เข้าร่วมประชุมฯ เดินทางศึกษาดูงานโครงการพัฒนาทางเลือกเพื่อชีวิตความเป็นอยู่ที่ยั่งยืนไทย-เมียนมา ณ โรงเรียนบ้านหย่องข่า ตำบลทะลาง จังหวัดเมืองสาด รัฐฉานตะวันออก สหภาพเมียนมา โดยศึกษาเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมของชุมชน และการพัฒนากลุ่มคนรุ่นใหม่ การพัฒนาเชิงพื้นที่ เน้นการบริหารจัดการพื้นที่โดยรวม เช่น การจัดสรรพื้นที่ป่าเศรษฐกิจ ป่าใช้สอย ที่ทำกิน ที่อยู่อาศัย การพัฒนาต้นทุนขั้นพื้นฐานอย่างครบวงจร ได้แก่ ระบบน้ำ การเกษตร การปศุสัตว์อย่างครบวงจร เพื่อเพิ่มรายได้ให้ชุมชน และการดำเนินงานด้านสาธารณสุขของภาครัฐ และการส่งเสริมระบบการดูแลสุขภาพชุมชนโดยคนในชุมชน
โครงการพัฒนาทางเลือกเพื่อชีวิตความเป็นอยู่ที่ยั่งยืนไทย-เมียนมา เป็นความร่วมมือระหว่างรัฐบาลเมียนมาและไทย ผ่านหน่วยงานกลางด้านยาเสพติดของเมียนมา (the Central Committee for Drug Abuse Control - CCDAC) และสำนักงาน ป.ป.ส. ร่วมด้วยมูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ และกรมความก้าวหน้าพื้นที่ชายแดนและชาติพันธุ์ของเมียนมา (the Border Progress and National Races Development Department - NATALA) เพื่อพัฒนาชีวิตความเป็นอยู่ของชุนชนทุกด้าน โดยการส่งเสริมทางเลือกในการดำรงชีพแบบยั่งยืน เพื่อไม่ให้ประชาชนต้องพึ่งพากิจกรรมผิดกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับยาเสพติด หรือย้ายถิ่นผิดกฎหมาย ในปี 2558 นี้ ได้ดำเนินการโครงการพัฒนาทางเลือกฯ มีเป้าหมายหลัก 3 ด้าน ได้แก่ 1. ความมั่นคงทางอาหาร 2. การพัฒนาคุณภาพชีวิต โดยเฉพาะด้านสาธารณสุขและการมีน้ำสำหรับอุปโภคบริโภคมากขึ้น 3. การสนับสนุนด้านการศึกษา ดำเนินการภายใต้หลักการพัฒนาทุนพื้นฐาน ทั้งทรัพยากรธรรมชาติ เช่น น้ำ ดิน ป่า และทรัพยากรมนุษย์ด้วยการพัฒนาศักยภาพของคนในชุมชน ผ่านกิจกรรมส่งเสริมอาชีพเกษตร ปศุสัตว์ และการต่อยอดในเรื่องการรวมกลุ่มและการสร้างมูลค่าเพิ่ม โดยกิจกรรมทั้งหมดจะสร้างภูมิคุ้มกันให้กับชุมชนเป้าหมาย ให้สามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืนในระยะยาว และลดความเสี่ยงของชุมชนในการเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับยาเสพติดและกิจกรรมผิดกฎหมายอื่นๆ อีกทั้งยังมีการฝึกอบรมเพื่อพัฒนาศักยภาพของผู้แทนชุมชน เกษตรกร เจ้าหน้าที่โครงการและอาสาสมัครพัฒนาชุมชนของโครงการ
โครงการพัฒนาทางเลือกเพื่อชีวิตความเป็นอยู่ที่ยั่งยืนไทย-เมียนมา ถือเป็นโครงการสำคัญที่ช่วยเสริมสร้างความสัมพันธ์และความร่วมมือกับเมียนมาในการแก้ไขปัญหายาเสพติด เป็นการแสดงให้ทั่วโลกได้เห็นว่าไทยเป็นผู้นำด้านการพัฒนาทางเลือก โดยสามารถแก้ไขปัญหาการลักลอบปลูกพืชเสพติดได้ด้วยการพัฒนาทางเลือกตาม “ศาสตร์ของพระราชา” จนได้รับการรับรองจากองค์การสหประชาชาติ กลายเป็นแนวปฏิบัติสากลในที่สุด และพิสูจน์ว่าแนวปฏิบัตินี้สามารถนำไปปรับใช้ได้สำเร็จในพื้นที่ที่มีปัญหายาเสพติดในการพัฒนาความเป็นอยู่ของชาวบ้าน สร้างทางเลือกที่ยั่งยืนไม่หันสู่กิจกรรมที่ผิดกฎหมายเกี่ยวกับกับยาเสพติด อีกทั้งยังสร้างภาพพจน์ที่ดีให้แก่ประเทศไทยทั้งในประชาคมโลกและต่อรัฐบาลและประชาชนชาวพม่าในฐานะที่มีความจริงใจและตั้งใจจริงในการแก้ไขปัญหายาเสพติดในภูมิภาค เป็นแม่แบบในการนำ
การพัฒนาทางเลือกที่ยั่งยืนมาใช้เพื่อการแก้ไขปัญหายาเสพติด ซึ่งประเทศไทยมีความพร้อมที่จะให้การสนับสนุนประเทศเพื่อนบ้านในการดำเนินโครงการพัฒนาทางเลือกวันศุกร์ที่ 20 พฤศจิกายน 2558 พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา เสด็จทอดพระเนตรการสร้างรายได้นอกภาคเกษตรที่หลากหลาย การประกันคุณภาพ และการสร้างนวัตกรรมอย่างต่อเนื่อง พร้อมด้วยคณะผู้บริหารกระทรวงยุติธรรม คณะผู้บริหารสำนักงาน ป.ป.ส. และคณะผู้เข้าร่วมประชุมฯ ร่วมตามเสด็จฯ ณ ศูนย์ผลิตและจำหน่ายงานฝีมือ โครงการพัฒนาดอยตุง จังหวัดเชียงราย ซึ่งเป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี เพื่อแก้ปัญหาการปลูกฝิ่นและปัญหาที่เกี่ยวข้อง ด้วยการจัดการกับความยากจน และการขาดโอกาสแบบองค์รวม พื้นที่โครงการตั้งอยู่ในใจกลางสามเหลี่ยมทองคำอันเลื่องชื่อ ความสำเร็จของโครงการได้รับการยอมรับในระดับนานาชาติ โดยมูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ ได้นำบทเรียนจากโครงการ ไปช่วยเหลือการดำเนินงานในประเทศอื่นๆ ที่ประสบปัญหาเดียวกันนี้วันเสาร์ที่ 21 พฤศจิกายน 2558 พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา เสด็จทอดพระเนตรการตลาดสมัยใหม่ และกระบวนการหลังการเก็บเกี่ยวและการขนส่งผลผลิตทางการเกษตร พร้อมด้วยคณะผู้บริหารกระทรวงยุติธรรมคณะผู้บริหารสำนักงาน ป.ป.ส. และคณะผู้เข้าร่วมประชุมฯ ร่วมตามเสด็จฯ ณ มูลนิธิโครงการหลวงหนองหอย จังหวัดเชียงใหม่ และเสด็จเยี่ยมศูนย์การเรียนรู้สำหรับการเกษตรเชิงพฤกษศาสตร์และสถานที่สำหรับวัฒนธรรมและการท่องเที่ยวเชิงเกษตรในระดับนานาชาติ โดยในช่วงเย็นคณะผู้บริหารกระทรวงยุติธรรม คณะผู้บริหารสำนักงาน ป.ป.ส. และคณะผู้เข้าร่วมประชุมฯ ได้ประชุมเชิงปฏิบัติการ และการแลกเปลี่ยนประสบการณ์การดำเนินงานด้านการแก้ไขปัญหายาเสพติดอย่างยั่งยืนในแต่ละประเทศ
จากนั้น ในวันที่ 23 พฤศจิกายน 2558 เวลา 09.30 น. พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา องค์ที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ ทรงมีพระดำรัสเปิดการประชุมเชิงปฏิบัติการและนิทรรศการระหว่างประเทศเพื่อผลักดันแนวปฏิบัติสหประชาชาติว่าด้วยการพัฒนาทางเลือกสู่การปฏิบัติสำหรับผู้บริหารระดับสูง ณ โรงแรมรอยัล ออร์คิด เชอราตัน กรุงเทพมหานคร โดยมีพลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ถวายรายงาน พร้อมด้วยพลเอก ไพบูลย์ คุ้มฉายา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม Mr. Yury Fedotov ผู้อำนวยการบริหาร UNODC, Mr. Aldo Lale Demoz ผู้ช่วยผู้อำนวยการบริหาร UNODC, H.E. Mrs. Marlene Mortler, Federal Drug Commissioner สหพันธรัฐเยอรมัน ผู้แทน DEVIDA, สาธารณรัฐเปรู พร้อมกันนี้ พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา องค์ที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ ทรงเปิดนิทรรศการด้านการพัฒนาทางเลือก ณ ลานแสดงนิทรรศการ โรงแรมรอยัล ออร์คิด เชอราตัน ซึ่งผู้เข้าร่วมประชุมประกอบด้วย ประธานกรรมการ ผู้บริหารระดับสูง ผู้เชี่ยวชาญและผู้ปฏิบัติงานในด้านการพัฒนาทางเลือกจากประเทศสมาชิก (The Commission on Narcotic Drugs : CND) ประเทศสมาชิกสหประชาชาติที่สนใจในการพัฒนาทางเลือก องค์การระหว่างประเทศ ผู้แทนชุมชน องค์กรระหว่างประเทศ องค์กรภาคประชาชน รวมทั้งผู้สนใจจากประเทศที่มีปัญหาปลูกพืชเสพติด รวมทั้งสิ้นกว่า 250 คน จาก 44 ประเทศ และ 16 องค์กรระหว่างประเทศทั่วโลก โดยการประชุมจะเน้นย้ำความสำคัญและการผลักดันแนวปฏิบัติสหประชาชาติว่าด้วยการพัฒนาทางเลือกสู่การปฏิบัติ และยังรวมถึงการจัดทำข้อเสนอแนะ/ข้อมติของที่ประชุมเพื่อเสนอต่อที่ประชุมสมัชชาสหประชาชาติสมัยพิเศษว่าด้วยยาเสพติดโลก 2016 ณ กรุงนิวยอร์ค ประเทศสหรัฐอเมริกาต่อไปอีกด้วย